1. Οδηγία
Με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013, ορίζεται ότι, από το φορολογικό έτος 2020 και μετά, οι δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι, πρέπει να καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης.
2. Ποια είναι τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής
Ως ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ενδεικτικά μεταξύ άλλων νοούνται οι κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες [χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες, προπληρωμένες κάρτες (prepaid cards)], η πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 4537/2018 (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές), μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet), paypal κ.λπ., καθώς και η καταβολή μετρητών προς Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 4537/2018 (σε γκισέ ή σε μηχάνημα easy-pay).
Υπενθυμίζεται ότι στα ανωτέρω μέσα ηλεκτρονικών πληρωμών συμπεριλαμβάνονται και ηλεκτρονικά μέσα αλλοδαπής προέλευσης.
3. Απαιτούμενο ποσό δαπανών για το φορολογικό έτος 2022
Σύμφωνα με την περ. β΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 και την παρ. 4 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013, το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για κάθε φορολογικό έτος ορίζεται σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του πραγματικού εισοδήματος, που προκύπτει στην ημεδαπή ή/και στην αλλοδαπή και προέρχεται από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική δραστηριότητα και από ακίνητη περιουσία και μέχρι είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ δαπανών.
3.1 Απαιτούμενο ποσό για φορολογούμενο με κατασχεμένο λογαριασμό
Για τον φορολογούμενο του οποίου είναι κατασχεμένοι ένας ή περισσότεροι λογαριασμοί, πλην του ακατάσχετου λογαριασμού του ν. 4254/2014 (Α΄ 85), οποτεδήποτε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους, το όριο των δαπανών που πρέπει να καταβληθούν με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής εντός του φορολογικού έτους περιορίζεται στις πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ.
3.2 Περιπτώσεις μείωσης του απαιτούμενου ποσού δαπανών σε 20% επί του εισοδήματος αντί 30%
Σύμφωνα με την περ. στ΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 το όριο των δαπανών μειώνεται σε 20% σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει καταβάλει για το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, τις δανειακές του υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και για ενοίκια, συμπεριλαμβανομένων των ενοικίων των εξαρτώμενων τέκνων του που φοιτούν σε άλλη πόλη, ποσό που υπερβαίνει το 60% του πραγματικού του εισοδήματος.
Ο φορολογούμενος μπορεί να ενημερωθεί για το ακριβές ποσό που έχει καταβάλλει στο εκάστοτε φορολογικό έτος μέσω αναδυόμενου παραθύρου κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης του.
3.3. Απαιτούμενο ποσό αποδείξεων για φορολογούμενους που εντάσσονται στην εναλλακτική φορολόγηση του άρθρου 5Γ του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ).
Για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), το πραγματικό εισόδημα επί του οποίου υπολογίζεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως προβλέπεται στις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β’ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), είναι το σύνολο του εισοδήματος που λαμβάνει από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα, ήτοι τόσο το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις όσο και το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος που απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ).
3.4. Συμπλήρωση του ποσού στη δήλωση εισοδήματος
Το ποσό των δαπανών καταχωρίζεται στους κωδικούς 049-050 της δήλωσης εισοδήματος του εκάστοτε φορολογικού έτους.
Οι παραπάνω κωδικοί δεν προσυμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, αλλά το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό αναγράφεται από τους φορολογούμενους. Προς διευκόλυνση του υπολογισμού αυτού, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Δαπάνες οι οποίες έχουν μεν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής αλλά δεν περιλαμβάνονται στην αναρτώμενη πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνονται εφόσον πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις και αποδεικνύονται από τον φορολογούμενο με κάθε πρόσφορο μέσο.
4. Τι δεν συμπεριλαμβάνεται για τον υπολογισμό του εισοδήματος επί του οποίου εφαρμόζεται ο συντελεστής 30% ή 20% αντίστοιχα
Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνονται :
– το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013, όπως αυτό προκύπτει κατά την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου του οικείου φορολογικού έτους (υπενθυμίζεται ότι για το φορολογικό έτος 2022 έχουν επιβαρυνθεί με εισφορά αλληλεγγύης μόνο τα τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες του δημόσιου τομέα και οι συντάξεις),
– το ποσό της διατροφής που δίδεται από τον φορολογούμενο στον/στην διαζευγμένο/-η σύζυγο ή σε μέρος συμφώνου συμβίωσης ή/και σε εξαρτώμενο τέκνο του, εφόσον αυτό καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής,
– η εφάπαξ αποζημίωση που παρέχεται από οποιονδήποτε φορέα και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσεως εργασίας ή άλλης σύμβασης, η οποία συνδέει το φορέα με τον δικαιούχο της αποζημίωσης,
– το ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστήριων συνταξιοδοτικών συμβολαίων,
– το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων, καθώς και το επίδομα αναζήτησης εργασίας στο πλαίσιο δράσεων συμβουλευτικής (παρ. 5 του άρθρου 64 του ν. 4756/2020 [Α΄235]),
– η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης,
– η είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή οικονομικής ενίσχυσης, λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους και
– οι έκτακτες αποζημιώσεις, αμοιβές, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και αποτελούν εισόδημα.
5. Τεκμαρτό εισόδημα
Στην έννοια του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το εισόδημα που προκύπτει από την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013. Συνεπώς ο συντελεστής 30% δεν εφαρμόζεται επί του τεκμαρτού εισοδήματος για την εξεύρεση του απαιτούμενου ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα.
6. Κατηγορίες φορολογουμένων που απαλλάσσονται από τη συλλογή αποδείξεων με ηλεκτρονικά μέσα
Σύμφωνα με την περ. Γ΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 οι ακόλουθες κατηγορίες φορολογουμένων απαλλάσσονται από την υποχρέωση πραγματοποίησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και δεν απαιτείται να προσκομίσουν αποδείξεις:
1. Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας τους.
2. Άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
3. Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
4. Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
5. Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.
6. Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
7. Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
8. Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους. Ως τουριστικοί τόποι ορίζονται όσοι περιλαμβάνονται στο π.δ. 899/1976, όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 664/1977.
9. Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
10. Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι (6) μηνών).
11. Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
12. Οι φυλακισμένοι.
6.1. Ενέργειες στη δήλωση εισοδήματος για την ένταξη στην απαλλαγή
Οι φορολογούμενοι που απαλλάσσονται πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς 023-024 της δήλωσης και στο αναδυόμενο παράθυρο να επιλέγουν την εκάστοτε κατηγορία απαλλαγής στην οποία ανήκουν.
7. Κατηγορίες δαπανών
Σύμφωνα με την περ. δ΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 οι δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής λαμβάνονται υπόψη για το όριο δαπανών, εφόσον πραγματοποιούνται στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και περιλαμβάνονται στις ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:
Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).
Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).
Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).
Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.
Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).
Ομάδα 6 (Υγεία).
Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.
Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).
Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών).
Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).
Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).
Ομάδα 12 (Άλλα αγαθά και υπηρεσίες).
7.1. Αγορά συλλεκτικών νομισμάτων
Το ποσό της δαπάνης αγοράς συλλεκτικών νομισμάτων από την Επιτροπή, εφόσον υπερβαίνει ως ενιαίο σύνολο (ήτοι όπως διατίθεται από την Επιτροπή με τη μορφή συλλογής ή κασετίνας) το ποσό των 10.000 ευρώ, υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου αυτού (Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων). Περαιτέρω, η δαπάνη της αγοράς συλλεκτικών νομισμάτων, ανεξαρτήτως ύψους ποσού προσμετράται στις δαπάνες αγορών αγαθών και υπηρεσιών της περ. δ’ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ΚΦΕ (Ομάδα 12, Άλλα αγαθά και υπηρεσίες), σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στην απόφαση Α.1163/2020 (Ε.2124/2021).
7.2. Καταβολή με δόσεις
Εφόσον οι ως άνω δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής καταβάλλονται σε δόσεις, για τον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό των δόσεων που εκκαθαρίζονται στο οικείο φορολογικό έτος.
7.3. Λογαριασμοί ΔΕΚΟ σε διαφορετικό όνομα
Ειδικά, για τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, που είναι στο όνομα προσώπου διαφορετικού από εκείνο που τους εξοφλεί, οι εν λόγω δαπάνες γίνονται δεκτές, εφόσον το πρόσωπο που τις καταβάλλει είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.
7.4. Δαπάνες κοινοχρήστων
Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για τους ενοίκους ή ιδιοκτήτες ανάλογα με το ποσό που τους αντιστοιχεί.
7.5. Δαπάνες από επαγγελματικό λογαριασμό
Για τους ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνονται υπόψη και εκείνες οι δαπάνες που πραγματοποιούνται από τον επαγγελματικό τους τραπεζικό λογαριασμό, εφόσον αυτές αφορούν σε ατομικές ιδιωτικές τους δαπάνες και όχι στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
7.6. Δαπάνες που σχετίζονται με τη λήψη υπηρεσιών και αφορούν στην ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων
Για τον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών που καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κάθε φορολογικό έτος λαμβάνονται υπόψη και οι δαπάνες του άρθρου 39Β του ν. 4172/2013, που σχετίζονται με τη λήψη υπηρεσιών και αφορούν στην ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, καθώς οι εν λόγω δαπάνες εντάσσονται στην υποομάδα 432 (υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης κατοικίας) της ομάδας 4 του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
7.7. Δαπάνες από κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς
Επίσης, σύμφωνα με την περ. ε΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 ν. 4172/2013, στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, οι πραγματικοί δικαιούχοι, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις, μπορούν να χρησιμοποιούν τους εν λόγω λογαριασμούς ανάλογα με τις δαπάνες που πραγματοποιούν μέσω αυτών. Το ίδιο ισχύει και για πιστωτικές κάρτες με δικαιούχους κύρια και πρόσθετα μέλη.
7.8. Δαπάνες οι οποίες έχουν κατατεθεί στον εργοδότη του φορολογούμενου ή στο ασφαλιστικό ταμείο/ασφαλιστική εταιρία που είναι ασφαλισμένος, προκειμένου να αποζημιωθεί για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών
Σε περίπτωση που κάποια από τα δικαιολογητικά που αφορούν δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών, έχουν κατατεθεί στον εργοδότη του φορολογούμενου ή στο ασφαλιστικό ταμείο/ασφαλιστική εταιρία που είναι ασφαλισμένος, προκειμένου να αποζημιωθεί για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών, λαμβάνεται υπόψη μόνο το τυχόν μέρος της δαπάνης που επιβαρύνθηκε ο ίδιος ο φορολογούμενος. Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων δαπανών αποτελούν οι φαρμακευτικές, οι δαπάνες για την αγορά ορθοπεδικών ειδών (νάρθηκες, κηδεμόνες, υποδήματα, κ.λπ.), αναλώσιμων νοσηλευτικών υλικών, αναπηρικών βοηθητικών οργάνων (πατερίτσες, αναπηρικά αμαξίδια, στρώματα κατάκλισης, κ.λπ.), ειδικών μηχανημάτων (νεφελοποιητές, συσκευές αναρρόφησης, φιάλες οξυγόνου, κ.λπ.), οι δαπάνες για έξοδα μετακίνησης και διαμονής των ασφαλισμένων, οι δαπάνες για νοσήλια, οι δαπάνες για βρεφονηπιακούς σταθμούς, κ.λπ.., όταν δεν καλύπτονται στο σύνολό τους από εργοδότες, ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δύναται να χρησιμοποιηθούν από τους φορολογουμένους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποτελούν δαπάνες που εκπίπτουν με βάση άλλη φορολογική διάταξη. Προκειμένου να ληφθούν αυτά τα ποσά υπόψη, απαιτείται βεβαίωση του εργοδότη ή ασφαλιστικού ταμείου ή της ασφαλιστικής εταιρείας από την οποία να προκύπτουν τα ακόλουθα:
α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,
β) To συνολικό ποσό της δαπάνης, για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,
γ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από τον εργοδότη ή το ασφαλιστικό ταμείο ή την ασφαλιστική επιχείρηση και
δ ) Το υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο φορολογούμενος. Στην περίπτωση που η βεβαίωση εκδοθεί κατά το επόμενο έτος από το έτος που κατεβλήθησαν οι δαπάνες, είτε υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση βάσει του άρθρου 19 του ν. 4174/2013 για το έτος που κατεβλήθησαν, είτε δηλώνονται για να εκπέσουν στο έτος χορήγησης της βεβαίωσης.
7.9. Διαφύλαξη δικαιολογητικών
Με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης δεν συνυποβάλλονται τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την απόδειξη της δαπάνης για απόκτηση αγαθών και λήψης υπηρεσιών. Αυτά όμως φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και παραδίδονται εφόσον ζητηθούν για έλεγχο.
8. Απόδειξη καταβολής με ηλεκτρονικά μέσα
Για την απόδειξη της εξόφλησης με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής των εν λόγω δαπανών, γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο όπως ενδεικτικά, κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού (bank statement) ή αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού, αναλυτική εικόνα καρτών, αποδεικτικά κατάθεσης ή εξόφλησης, αντίγραφο εκτύπωσης της συναλλαγής από το τερματικό μηχάνημα (POS) κ.λπ. χωρίς να απαιτείται η συλλογή αποδείξεων.
Τα έγγραφα (π.χ. κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού) που αποδεικνύουν την εξόφληση της δαπάνης για απόκτηση αγαθών και λήψη υπηρεσιών, φυλάσσονται από τους φορολογούμενους μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης.
9. Μεταφορά δαπανών σε περίπτωση κοινής δήλωσης συζύγων/μερών συμφώνου συμβίωσης
Σύμφωνα με την περ. ε΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 το ποσό των δαπανών, που πραγματοποιείται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπου καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Στην κοινή δήλωση όταν ένας εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης ανήκει στα πρόσωπα των περιπτώσεων για τα οποία δεν απαιτείται η πραγματοποίηση δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και εφόσον πραγματοποιεί δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, τότε το δηλωθέν ποσό των δαπανών του δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών.
10. Μεταφορά δαπανών σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων
Στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος συζύγων δεν υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς τυχόν πλεονάζον ποσού από τον ένα σύζυγο στον άλλο.
11. Συνέπειες μη κάλυψης του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα
Σε περίπτωση που δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως αυτό ορίζεται στην περ. β΄ ή στ΄ της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013, τότε ο φόρος που προκύπτει, προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%).
13. Αποδείξεις που μετράνε διπλά
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 50 του ν. 4876/2021 (η οποία πρόσθεσε νέο εδάφιο στην περίπτωση δ της παρ 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013) , ειδικά για τα φορολογικά έτη 2022 έως και 2025, ορισμένες υποκατηγορίες δαπανών της Ομάδας 6 (Υγεία), ως προς τις οποίες δεν είναι ευρέως διαδεδομένη η χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών, υπολογίζονται στο διπλάσιο της αξίας τους για την κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών. Οι δαπάνες της υποκατηγορίας εξιδικεύτηκαν με την 35565 ΕΞ 2022 απόφαση του π.Οικονομικών. Οι υποκατηγορίες δαπανών της Ομάδας 6 (Υγεία) του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Δ.Τ.Κ.) της ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι οποίες σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της περ. δ) της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 υπολογίζονται στο διπλάσιο της αξίας τους για την κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών της περ. β) της παρ. 6. του ίδιου άρθρου και νόμου, είναι οι ακόλουθες:
COICOP5 ταξινόμηση | Είδη – Υποομάδες – Ομάδες ΔΤΚ |
0621 | ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
0622 | ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
06239 | ΑΛΛΕΣ ΠΑΡΑΪΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
14. Οι αποδείξεις που μειώνουν το εισόδημα
Με την παρ. 3 του άρθρου αυτού προστέθηκε, μετά την παρ. 6 του άρθρου 15 του ΚΦΕ, παράγραφος 7, η οποία έχει ως εξής: «7. α) Ειδικά για τα φορολογικά έτη 2022 έως και 2025, από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) των δαπανών λήψης υπηρεσιών, για ορισμένες δαπάνες των Ομάδων 4 (Στέγαση), 5 (Υπηρεσίες), 7 (Μεταφορές), 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), 10 (Εκπαίδευση), 12 (Υπηρεσίες) της περ. δ) της παρ. 6 που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής σύμφωνα με την περ. α) της ως άνω παραγράφου. Το αφαιρούμενο ποσό εισοδήματος δεν υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ετησίως ούτε το πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία.
Κατ’ εξουσιοδότηση των ως άνω διατάξεων εκδόθηκε η απόφαση 35565 ΕΞ 16-03-2022 «Καθορισμός των δαπανών του τελευταίου εδαφίου της περ. δ) της παρ. 6 και της περ. α) της παρ. 7 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013, για την παροχή κινήτρων για την πραγματοποίηση συναλλαγών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμών» με την οποία καθορίζονται τόσο οι κατηγορίες δαπανών της ομάδας 6 (Υγεία) οι οποίες μετράνε στο διπλάσιο της αξίας τους όσο και οι κατηγορίες δαπανών για τις οποίες αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) των δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου.
Ως δαπάνες λήψης υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, για τις οποίες, σύμφωνα με την περίπτωση α) της παρ. 7 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013, αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) των δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, ορίζονται οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στις ακόλουθες υποομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:
COICOP5 ταξινόμηση | Είδη – Υποομάδες – Ομάδες ΔΤΚ |
0432 | ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΙΣΚΕΥΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ |
05621 | ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
05622 | ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ |
0562 | ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ |
07322 | ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΜΕ ΤΑΞΙ |
0935 | ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
09412 | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ |
09425 | ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ |
1211 | ΚΟΜΜΩΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ |
12401 | ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ |
12402 | ΟΙΚΟΙ ΕΥΓΗΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ |
12403 | ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ |
12702 | ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ (εξαιρούνται οι λογιστικές υπηρεσίες) |
12703 | ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΗΔΕΙΩΝ |
14.2 Οι δαπάνες αφορούν αποκλειστικά τον φορολογούμενο και δεν δύναται το τυχόν πλεονάζον ποσό να χρησιμοποιηθεί από τον άλλο σύζυγο ή μέλος συμφώνου συμβίωσης.
14.3 Οι ανωτέρω δαπάνες που μειώνουν το εισόδημα μέχρι το όριο των 5.000 ευρώ εισοδήματος, λαμβάνονται υπόψιν και για τη συμπλήρωση του ποσού αποδείξεων που απαιτείται να έχουν καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα, σύμφωνα με την περίπτωση β) της παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013.
14.4 Οι δαπάνες που αφορούν στις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης κατοικίας, και τις οποίες ο φορολογούμενος χρησιμοποιεί για την να λάβει έκπτωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 39Β του ΚΦΕ (Ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση κτιρίων) δεν λαμβάνονται υπόψη ταυτόχρονα και για την μείωση του εισοδήματος της περίπτωσης αυτής.
Πηγή: www.taxheaven.gr